December's Sunset

BERRIA egunkariko artikulua

ARRETARIK EZA ETA HIPERAKTIBITATEA. Arazo horiek dituzten haurren beharrei
erantzuteko, ‘Jolas eta Lan’ liburu sorta kaleratu du Erein argitaletxeak

BEÑAT EGUES - DONOSTIA

Zer gertatzen da lanak
eta jolasak bat egiten
dutenean? Asko ikasteko
aukera ematen dutela. Bai,
behintzat, GIE Gipuzkoako
Ikastolen Elkarteko Orientazio
Mintegiaren eta EHUko zenbait
irakasleren ustez. Hiperaktibitatea
eta arretarik eza lantzeko
programa bat egin dute. Eta
Erein argitaletxeak kaleratu du
lan horien fruitua: Jolas eta Lan
liburu sorta. Guztira lau liburu
dira, irakasleentzat bata eta
ikasleek lantzeko besteak. Haur
hiperaktiboen eta arretarik jartzen
ez duten haurren beharrei
erantzuteko zenbait irizpide eta
ariketa plazaratu dituzte liburuetan,
eta eskoletan zein etxeetan
erabil daitezke.

Arazo arruntak dira arretarik
eza eta hiperaktibitatea, eta
gaztetan diagnostikatu ohi
dira. Haur batzuek ez dute arreta
behar den egoeretan jartzeko
edota erne egoteko gaitasunik
izaten. Hiperaktibitatea dutenek,
berriz, esna eta arretatsu
egoteko, etengabeko aktibitatea
behar izaten dute. Bi arazo
horiek eskoletan diagnostikatzen
dira asko, haurren %1-5ek
baitituzte. «Ikastetxeetako gela
batean 25 haur badaude, bat
hiperaktiboa izango da edo
arretarik jartzen ez du jakingo
», dio EHUko irakasle Mikel
Haranburuk.

Horiek dituzten haurrek gainerako
haurrek baino aktibitate
gutxiago izaten dute garun azalean,
eta aktibitate asko egin behar
izaten dute garun azaleko
aktibitatea areagotzeko. Horregatik,
Haranbururen arabera,haur horiek portaera aktibatzeko
eta inhibitzeko zailtasunak
izaten dituzte.

Nahaste horiek direla eta,
haurrek portaera bereziak izaten
dituzte, eta batzuetan arazoak
sortzen dira. «Izaten dituzten
umore aldaketengatik eta
barne hersturengatik, arazoak
izaten dituzte gainerako haurrekin
harremanak izateko».
Egonkortasun emozional gutxi
izaten dute, eta autoestimu arazoak
ere izan ditzakete. Horrek
guztiak moldaera arazoak ekartzen
dizkie.

Bereziak izaten dira, hortaz,
haur horien beharrak, eta, batzuetan,
gurasoek eta irakasleek
ez dute jakiten nola jokatu
behar duten. Liburu horietan,
haurrei laguntzeko material
egokia aurkeztu dute.

Nola jokatu
horrelako haurrekin?
Arretari eza eta hiperaktibitatea
botiken bidez kontrola daitezkeen
arren, Mikel Haranbururen
arabera, behin botikak
hartzeari uztean arazoak berriz
itzultzen dira. Horregatik, Jolas
eta Lan programarekin batez
ere haurren tratamendu kognitiboa
lantzen dute. «Haurrek
izan badute gaitasuna, baina
arreta noiz eta nola jarri behar
duten erabakitzen ikasi behar
dute».

Liburuetan lau bide erabiltzen
dituzte arreta eta erabakitzeko
gaitasun hori lantzeko.
Batetik, hautemate ariketak
proposatzen dituzte. «Saio
bakoitzean ilusio optikoren bat
aurkezten dugu, haurrek irudiaren
zati ezberdinetan arreta
jartzen ikas dezaten». Bigarrenik,
asmakizunak proposatzen
dituzte, haurren jakin-mina eta
adimen motak pizteko. Haurrak
lasaitzeko, oso komenigarria
izaten da umorea erabiltzea,
eta hori da plazaratzen
duten hirugarren proposamena.
Azkenik, arreta hobetzeko
eta arreta horri eusten ikasteko
ariketa bereziak proposatzen
dituzte.


http://www.siis.net/documentos/hemeroteca/632110.pdf